Gietijzer

Wat is zo bijzonder aan gietijzer

Onze (voor)ouders wisten het al: niets werkt zo fijn om mee te koken/bakken/frituren als gietijzer! Het is (met de juiste zorg) onverwoestbaar, ontzettend breed inzetbaar In combinatie met vrijwel alle warmtebronnen en kan bij verhitting heel hoge temperaturen bereiken. Hoe vaker gebruikt en geseasoned hoe fijner om mee te werken. Geen wonder dat gietijzeren pannen vaak tot de erfstukken van de familie behoren.

Wat is gietijzer eigenlijk?

Gietijzer is een heel harde poreuze vorm van ijzer. Door de samenstelling is gietijzer tot zeer hoge temperaturen te verhitten en de porositeit maakt dat gietijzeren pannen hun warmte heel goed vasthouden. Het voordeel is, dat de temperatuur in de pan nauwelijks daalt als je de ingrediënten in de pan legt, waardoor je het direct mooi dichtschroeit en de sappen niet meer uit je vlees/vis/groente kunnen ontsnappen. De hoge temperaturen zijn natuurlijk ook ideaal voor het maken van schitterende grillstrepen op je vlees/vis/groente. 

Hoe moet je gietijzer onderhouden?

Voor gietijzer is het belangrijk dat je het regelmatig seasoned. Door het seasonen verzadig je de poreuze structuur van het gietijzer met olie en bouw je een beschermlaag/anti-aanbaklaag op. Is je gietijzeren plaat/rooster/pan/chickensitter al geseasoned? Dan is het verstandig deze regelmatig nog een keer te seasonen zodat het gietijzer goed beschermd blijft en de beschermlaag in stand blijft of verder wordt opgebouwd. het is niet voor niets dat de gietijzeren pan van oma het fijnst werkt. Daar gaat jaren van seasonen aan vooraf. 

Gietijzer is ook ontzettend vergevingsgezind: heb je het te lang in het water laten staan en is het daardoor gaan roesten of zitten er andere gebruikssporen op? Opnieuw seasonen en je het gietijzer is weer zo goed als nieuw.

Seasonen gaat als volgt, eerst moet het gietijzer goed worden schoongemaakt met water en afwasmiddel. Zet het vervolgens in de oven of op de barbecue (160-200 graden) en verwarm het gietijzer minimaal dertig minuten. Maak de plaat hierna goed schoon met een doek of keukenpapier.

Vet het daarna in met Crisco, geklaarde boter of rijstolie en haal het overtollige vet weg met een doek of keukenpapier. Plaats het gietijzer terug in de oven of op de barbecue en verwarm het voor een uur. Laat het daarna afkoelen en neem het overtollige vet weer weg. Wanneer het gietijzer is afgekoeld, vet het dan nog 1 keer in. Verwarm het nogmaals een uur in de oven of op de barbecue. Nu is het klaar voor gebruik.

Op welke warmtebronnen is gietijzer geschikt?

Gietijzeren is geschikt voor eigenlijk alle warmebronnen:

• Gas
• Halogeen
• Inductie
• Keramisch
• Elektrisch
• Oven
• Barbecue
• Zo tussen de kolen

Omdat het zo vorm vast is, kun je bijvoorbeeld zelfs een gietijzeren pan op inductie gebruiken nadat je hem zo tussen de kolen hebt gehad (alleen even schoonmaken uiteraard).

Kan gietijzer in de vaatwasser?

Het enige waar je een gietijzer niet blij mee maakt, is de vaatwasser. Een sopje van water met een paar druppels afwasmiddel en het gietijzer is zo weer schoon, zeker als het goed geseasoned is.